Badira hainbat urte Urkabustaiz eta Zuia udalerrietako bizilagunak edateko urez hornitzea bermatzeko asmoz, ahaleginak egiten dabiltzala URA Uraren Euskal Agentziak Zaroko urmaelaren obra hidraulikoa egin dezan, 443.533m3-ko biltegiratze-ahalmen erabilgarria izango duena.
Zuiako eta Urkabustaizko udalek, Urkabustaizko Uren Ermandadeak eta Izarrako Administrazio Batzarrak, hornidura horretan eskumena dutenek, urteak daramatzate ur eskasiari irtenbidea emateko eskatzen. Izan ere, urteko denboraldi luzeetan hornidura eten egiten da eta Baiasek bere emari ekologikoa galtzea eragiten du. Gainera, datozen urteetarako klima aldaketaren aurreikuspenak kontuan hartuta, obra hidrauliko hau egitea premia larria da.
Gaur egun, Zaroko putzua eraikitzeak 36 milioi euro inguruko aurrekontua du.
Testuinguru horretan, erakunde horiek hainbat bilera egin dituzte hainbat administraziorekin, hala nola URArekin (Uraren Euskal Agentzia), Arabako Foru Aldundiarekin eta Ebroko Konfederazio Hidrologikoarekin, arazo horri Zaroko urmaela baliatuta erantzuna emateko asmoz.
2023ko otsailaren 14an, URA Uraren Euskal Agentziak, Arabako Foru Aldundiarekin batera, bilera informatibo batera deia zituen Zaroko urmaeletik datorren edateko urak hornituko dituen erakundeak. Bilera horretan, aprobetxamenduen eta eraiki beharreko instalazioaren titular izango den erakunde kudeatzailea izenda zezatela eskatu zitzaien, eta horretarako Urbide iradoki zuten.
Ur emari horren onuradunak izango diren erakundeek oso garrantzitsutzat jo dute proiektua, eta Urkabustaizko Uren Ermandadea izendatu dute baliabide hau kudeatzeko; gainerako erakundeak erakunde horretara bilduko dira. Gainera, aukera hori Ebroko Konfederazio Hidrografikoarekin egiaztatu da.
Proiektu honen onuradun diren erakunde horiek URAri (Uraren Euskal Agentzia) eta Arabako Foru Aldundiari jakinarazi diete Uren Ermandadearen inguruan antolatu eta biltzeko erabakia eta proiektuaren azken idazketan parte hartzeko borondatea. Horretarako, premiaz eskatu dute haiekin bilera bat egitea, proiektu honetan eman beharreko hurrengo urratsak zehazteko.
